Mua một chiếc laptop Windows tốt là một khoản đầu tư lớn. Để sử dụng máy được lâu, một trong những cách hiệu quả nhất là chọn sản phẩm có khả năng nâng cấp linh kiện về sau.
Trong nhiều năm qua, khả năng nâng cấp của laptop đã giảm đi đáng kể. Trước đây, việc thay thế RAM và ổ cứng là điều dễ dàng, thậm chí một số mẫu máy còn cho phép thay cả CPU hay GPU.
Ngày nay, với một chiếc laptop thông thường, bạn sẽ không thể làm điều đó. Rất có thể RAM đã bị hàn chết vào bo mạch chủ và SSD cũng khó thay thế vì thiết kế bên trong. Còn với CPU hay GPU, bạn gần như không thể nâng cấp được.
Trừ khi, bạn đang tìm kiếm một chiếc laptop từ Framework.
1/ Laptop Framework là gì?
Framework là công ty duy nhất sản xuất laptop có khả năng nâng cấp hoàn toàn, từ bo mạch chủ cho đến tất cả các linh kiện đi kèm.
Được thành lập bởi Nirav Patel, một cựu thành viên của đội ngũ Oculus, Framework thiết kế PC với khả năng nâng cấp, tùy chỉnh và mô-đun hóa tối đa. Hãng có các mẫu laptop 12 (chưa ra mắt), 13 và 16 inch, cùng tùy chọn phần cứng Intel và AMD hiện đại.
Với các sản phẩm của Framework, bạn có thể tùy chỉnh mọi thứ, từ các cổng kết nối, bàn phím, màn hình, cho đến viền màn hình. Bên trong, bạn cũng được chọn CPU, RAM, ổ cứng và hệ điều hành. Tuy nhiên, điều làm nên sự khác biệt của Framework lại là ở khả năng nâng cấp sau này.
Khi hiệu năng máy tính đã lỗi thời, bạn không cần phải mua máy mới. Chỉ cần tháo bo mạch chủ cũ, thay bằng bo mạch có CPU đời mới hơn là xong. Điều này cũng áp dụng cho ổ cứng, RAM, card Wi-Fi, pin và thậm chí cả khung máy.
Nếu bạn ghét dùng dongle hay Thunderbolt docking station, các thẻ mở rộng mô-đun với nhiều cổng kết nối có thể hoán đổi tùy theo nhu cầu làm việc sẽ là giải pháp hoàn hảo.
Với khả năng thay thế linh kiện dễ dàng, những chiếc laptop này gợi lên một câu hỏi tương tự Nghịch lý Theseus: liệu nó có còn là một chiếc máy ban đầu khi mọi thứ bên trong đều đã được đổi mới?
Việc nâng cấp được Framework đơn giản hóa bằng cách có một cửa hàng trực tuyến riêng, chuyên bán linh kiện thay thế cho hầu hết các bộ phận bên trong. Giá linh kiện khá phải chăng, giúp người dùng tiết kiệm chi phí hơn rất nhiều so với việc mua một chiếc máy mới.
Các laptop chơi game và máy trạm di động thường là những dòng máy cuối cùng còn giữ lại khả năng nâng cấp. Tuy nhiên, nhược điểm của chúng là thiết kế cồng kềnh và giá thành cao.
Các laptop chơi game mỏng nhẹ, ví dụ như ASUS ROG Zephyrus G14 hay Razer Blade 14, thường dùng bộ nhớ LPDDR thay vì DDR. Điều này có nghĩa là RAM bị hàn chết vào bo mạch chủ và không thể thay thế. Hầu hết người dùng chỉ có thể thay được SSD, còn các linh kiện khác thì không.
Framework đã thiết kế laptop của họ rất mỏng nhẹ, dù có khả năng tùy biến cao. Phiên bản 16 inch thậm chí còn có một mô-đun gắn ngoài chứa GPU AMD Radeon RX 7700S rời. Dù mô-đun này làm máy dài hơn một chút, nhưng không khiến máy bị dày lên đáng kể.
Mẫu 16 inch chỉ dày khoảng 1,7 cm, còn mẫu 13 inch là 1,57 cm. Đây là một con số khá tốt, cho thấy sự đánh đổi này hoàn toàn xứng đáng với khả năng nâng cấp mà máy mang lại.
2/ Laptop Framework có đắt không?
Với CPU Intel Core Ultra, Framework Laptop 13 có giá khởi điểm là 999 USD. Tuy nhiên, để tối ưu hiệu suất, Surface Việt gợi ý bạn nên chọn bản 1.399 USD, đi kèm với 16GB RAM và 512GB ổ cứng.
Các mẫu dùng CPU AMD Ryzen AI 300 có giá khởi điểm 1.099 USD, bao gồm 16GB RAM và 256GB SSD.
Bạn cũng có thể tự cấu hình máy theo ý muốn trên trang web của Framework. Phiên bản tùy chỉnh này có giá khởi điểm 799 USD cho Intel và 899 USD cho AMD.
Framework Laptop 16 chỉ có phiên bản dùng CPU AMD Ryzen 7040. Giá khởi điểm cho các mẫu lắp sẵn là 1.699 USD.
Với phiên bản tự lắp ráp (DIY), bạn có thể tùy chỉnh CPU, RAM, ổ cứng, hệ điều hành, bàn phím và các cổng kết nối. Giá khởi điểm cho phiên bản này là 1.399 USD, và nếu muốn có thêm mô-đun GPU RX 7700S rời, bạn sẽ phải trả thêm 400 USD.
3/ Một lựa chọn đáng chú ý cho những người dùng PC “nồi đồng cối đá”
Panasonic Toughbook 55 Mk3 có thiết kế hầm hố, có thể không dành cho số đông, nhưng chắc chắn sẽ làm một vài người dùng cảm thấy thích thú.
Toughbook là một trong những dòng laptop bền bỉ nhất trên thị trường. Chúng được thiết kế đặc biệt cho các ngành công nghiệp khắc nghiệt như khai thác mỏ, vận tải, thực thi pháp luật, nghiên cứu khoa học và những công việc mà laptop thông thường không thể đáp ứng.
Toughbook 55 Mk3 có thiết kế bán bền bỉ với lớp vỏ ngoài cứng cáp, đạt chuẩn kháng bụi và nước IP53. Máy còn có bàn phím chống tràn và các khoang mô-đun, giúp việc thay thế phần cứng dễ dàng hơn.
Các khoang mô-đun của máy có thể chứa các “xPAKs” giúp mở rộng chức năng, chẳng hạn như thêm cổng kết nối, đầu đọc vân tay hoặc ổ đĩa DVD.
Với Toughbook 55 Mk3, bạn có thể thay bàn phím, thêm kết nối 4G LTE và dùng hai viên pin cùng lúc, giúp tăng thời gian hoạt động lên tới 20 giờ sử dụng.
Với những cải tiến như CPU Intel Core U- và P-series vPro thế hệ 13, nhiều tùy chọn RAM và ổ cứng, cùng các công nghệ kết nối mới như Wi-Fi 6E và Bluetooth 5.3, mẫu Mk3 có giá thành khá cao. Tuy nhiên, đổi lại, bạn sẽ có một chiếc laptop với độ bền vượt trội.
4/ Có nên mua hay tự ráp một chiếc PC để bàn thay thế?
Khi laptop ngày càng bị “khóa chặt” vào các linh kiện có sẵn, Framework Laptop trở thành một hiện tượng. Tuy việc tháo lắp laptop rất thú vị, nhưng khả năng nâng cấp của PC để bàn vẫn không gì có thể thay thế.
Nhiều máy tính để bàn được lắp sẵn từ các hãng lớn vẫn dùng linh kiện độc quyền. Tuy nhiên, các nhà lắp ráp chuyên nghiệp như Maingear lại chỉ sử dụng những linh kiện tốt nhất, dễ dàng nâng cấp về sau.
Nếu bạn muốn tiết kiệm chi phí tối đa và chủ động hoàn toàn trong việc nâng cấp, tự lắp ráp PC là lựa chọn tốt nhất.
Tất nhiên, bạn sẽ không có được sự di động của laptop. Đây là một điểm trừ lớn với nhiều người, nhưng nếu bạn chỉ sử dụng PC tại nhà thì việc tự lắp ráp máy sẽ giúp tiết kiệm một khoản tiền đáng kể, trong khi vẫn có hiệu năng tương đương hoặc vượt trội.
5/ Mini PC là một giải pháp thay thế tuyệt vời nếu bạn chấp nhận tính di động kém hơn
Với những ưu điểm như giá thành hợp lý, kích thước nhỏ gọn và linh kiện có thể nâng cấp, mini PC đang thu hút được rất nhiều người dùng.
Các mẫu mini PC thường cho phép người dùng dễ dàng nâng cấp RAM và ổ cứng. Thậm chí, một số mẫu sử dụng phần cứng của PC để bàn còn có thể thay thế CPU khi cần.
Tất nhiên, bạn sẽ không có được sự di động như laptop. Nhưng nếu bạn chủ yếu làm việc tại bàn, mini PC là lựa chọn giúp tiết kiệm đáng kể chi phí mà vẫn sở hữu một chiếc máy tính mạnh mẽ. Hiện nay có rất nhiều mẫu mini PC đáp ứng các nhu cầu khác nhau, từ làm việc văn phòng, giải trí, kinh doanh đến chơi game.