10 tỷ đô la là số tiền đã được Microsoft đầu tư vào AI với hy vọng đây sẽ là cách con người và máy tính giao tiếp trong tương lai. Đây là một việc làm tuyệt vời của Microsoft để bắt kịp với thời đại trí tuệ thông minh nhân tạo, mặc dù trong một vài khảo sát gần đây chỉ ra rằng rất ít người sử dụng Microsoft Copilot hay thậm chí là không biết đến sự tồn tại của tính năng AI này. Nhưng có lẽ đó là vì hầu hết mọi người chưa tìm hiểu về Copilot hoặc công việc của họ không cần sử dụng tới AI. Dù sao thì đội ngũ biên tập của Surface Việt có thể khẳng định rằng AI nói chung và các mô hình ngôn ngữ quy mô lớn (LLM) sẽ đóng một vai trò vô cùng quan trọng, từ đó thay đổi cách chúng ta làm việc mỗi ngày

Trước đây không ai nghĩ rằng Microsoft sẽ cung cấp các công cụ AI phổ biến cho người dùng, ngay cả khi công nghệ của Microsoft đủ điều kiện để phát triển các mô hình AI cho riêng mình.

Nhưng một lỗ hổng mang tên “hình quả táo” đang dần xuất hiện trong chiến lược AI của Microsoft khi công ty ngày càng gắn kết tương lai của mình với các đối tác như OpenAI và NVIDIA hơn là việc đổi mới bản thân. Microsoft đã phát triển các công cụ và tính năng AI của riêng mình, nhưng chưa có bất kỳ công cụ và tính năng nào dựa trên công nghệ của OpenAI. Và OpenAI đang manh nha hợp tác với đối thủ lớn nhất của Microsoft là Apple, bất chấp cảnh báo của CEO Satya Nadella.

Điều này có liên quan gì đến Windows Phone? Hãy cùng Surface Việt đi tìm hiểu sâu hơn nhé!

Microsoft ‘quan ngại’ về sự hợp tác của OpenAI và Apple

Giám đốc điều hành của Microsoft – Satya Nadella đã bày tỏ sự quan ngại về mối quan hệ hợp tác mới của OpenAI với Apple có thể ảnh hưởng sâu sắc đến mối quan hệ đối tác hiện tại của Microsoft với OpenAI. Các điều khoản trong hợp đồng thỏa thuận đầu tư trước đây của Microsoft với OpenAI không được biết đến rộng rãi, nhưng Microsoft dường như có độc quyền đối với các ứng dụng của bên thứ ba đối với một số sản phẩm, chẳng hạn như Dall-E 3 và tạo hình ảnh ChatGPT. Hơn 10 tỷ USD là con số mà Microsoft đã đầu tư vào OpenAI để có được đặc quyền này và đồng thời cũng trở thành nhà cung cấp mặc định cho việc xử lý thông tin qua Cloud của OpenAI.

Mặc dù Microsoft có tất cả các đặc quyền trên nhưng họ cũng không thể kiểm soát OpenAI, khi công ty này phát triển các sản phẩm thương mại của riêng mình dựa trên cùng một LLM, với tốc độ phát triển nhanh như vậy thì Microsoft có lẽ sẽ không thể theo kịp.

Một tính năng AI mới là Recall đã được Microsoft giới thiệu vài tuần trước tại sự kiện Build 2024, nhưng sau đó đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội của người tiêu dùng về quyền riêng tư. Nhiều người coi tính năng này là “đáng sợ” vì Windows 11 ghi lại mọi thứ bạn làm trên máy tính theo đúng nghĩa đen. Microsoft tuyên bố rằng việc này được thực hiện một cách an toàn và riêng tư, với nhật ký chỉ được lưu trữ cục bộ máy tính của người dùng. Nhưng các nhà nghiên cứu về bảo mật và thậm chí là cả cơ quan quản lý quốc gia không đồng tình với lời thuyết phục như vậy. Trong khi đó, OpenAI đã đạt được những tiến bộ ấn tượng trong công nghệ video tổng hợp, AI đàm thoại thời gian thực,… 

Cho đến nay tất cả những “đổi mới” AI của Microsoft đều vô nghĩa, bao gồm: Các nét vẽ nguệch ngoạc của MS Paint và tính năng Recall mà nhiều người không sử dụng. Microsoft Copilot không quá mạnh mẽ mà còn bị kiểm duyệt nhiều hơn so với đối tác OpenAI chính thức và Microsoft đang cố gắng để theo kịp các mô hình ngôn ngữ AI mới nhất được cung cấp bởi OpenAI.

Tuy nhiên, đây chỉ là phần nổi của tảng băng chìm khi nói đến các vấn đề về OpenAI của Microsoft.

OpenAI gần đây đã thông báo rằng ứng dụng máy tính để bàn ChatGPT PC đầu tiên sẽ chỉ có sẵn trên hệ điều hành MacOS. Còn với phiên bản dành cho Windows vẫn chưa được lên kế hoạch cụ thể. ChatGPT sẽ sớm có mặt trên iPhone nhờ mối quan hệ hợp tác mới này giữa OpenAI và Apple. Đây sẽ là một vấn đề lớn vì các thiết bị Iphone vốn đã quá quen thuộc với người dùng, nay lại còn được tích hợp thêm tính năng AI, sẽ loại bỏ hoàn toàn Microsoft khỏi thị trường điện thoại thông minh.

Microsoft cần Windows Phone hơn bao giờ hết

Giám đốc điều hành của Microsoft, Satya Nadella mới đây bình luận rằng, việc khai trừ Windows Phone là một trong những hối tiếc lớn nhất của ông. 

Khi nhắc đến các mẫu máy tính, Microsoft về cơ bản chỉ có hai đối thủ cạnh tranh chính là Apple và Google. Và cả Apple lẫn Google đều đang làm việc khá chăm chỉ với đế chế điện thoại thông minh của mình để “lật đổ” sự thống trị của Windows.

Nền tảng điện thoại Android của Microsoft đã sử dụng các ứng dụng của Google cho hầu hết các dịch vụ tiêu chuẩn của mình và Apple đã cấm Microsoft hoàn toàn khỏi iOS cũng như chặn các trò chơi của Microsoft trên Cloud của Xbox. Microsoft cũng đã đạt được những gì họ muốn bằng cách thúc đẩy các cơ quan quản lý thiết lập nền tảng của Microsoft ở một số khu vực nhất định phải thay đổi công cụ tìm kiếm mặc định thành Bing hoặc trình duyệt mặc định thành Edge. Nhưng đại đa số người dùng chỉ đơn giản là đã quen với thanh tìm kiếm là Google mà không muốn đổi sang Bing.

Cách duy nhất để Microsoft đưa các ứng dụng và dịch vụ di động ra thị trường là thông qua các thiết bị di động chạy trên Windows. Và sự thiếu cân nhắc của Satya trong quyết định khai trừ Windows Phone hiện cũng đang cản trở nỗ lực AI của Microsoft.

Thông qua sự hợp tác giữa Apple và OpenAI, ứng dụng ChatGPT sẽ có sẵn dưới dạng bộ công cụ AI tiêu chuẩn dành cho iPad, iPhone và macOS. Tất nhiên, Google sẽ cung cấp tùy chọn Google Gemini của riêng mình. Gemini cũng đã được Samsung, nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới sử dụng.

Vậy nên, cách duy nhất để Microsoft đưa các ứng dụng và dịch vụ di động ra thị trường là thông qua các thiết bị di động chạy trên Windows và có thể là Xbox. Theo các nguồn đáng tin cậy, Xbox thế hệ tiếp theo sẽ có NPU xử lý các tác vụ AI như Automatic Super Resolution mà không ảnh hưởng tới hiệu suất của cả CPU lẫn GPU. Xbox tiếp theo cũng sẽ có một số dạng AI  Copilot, cung cấp hướng dẫn trong trò chơi mà không cần phải truy cập các trang web khác để xem hướng dẫn. Tuy nhiên, số lượng người có khả năng sử dụng các công cụ này trên Xbox nhỏ hơn nhiều so với người dùng hệ điều hành IOS và Android.

Vào thời kỳ đỉnh cao, Windows Phone ước tính chỉ có khoảng 30 đến 50 triệu người dùng. Mặc dù con số này chiếm 3-4% thị phần thế giới vào thời điểm đó. Tuy nhiên, vấn đề thực sự không phải là số lượng người dùng như thế nào mà là tệp người dùng trong là những ai.

Mọi người sử dụng điện thoại di động của họ cho hầu hết mọi việc. Những chiếc điện thoại di động thông minh này đã thay thế máy tính để bàn và máy tính xách tay như là thiết bị nhỏ gọn và có khả năng xử lý tương đương. Không có sự hiện diện của thiết bị di động, Microsoft thực sự không còn lựa chọn nào khác ngoài hy vọng rằng những người dùng iOS của Apple hoặc Android của Google sẽ lựa chọn dịch vụ của họ theo một cách nào đó.

Vẫn chưa quá muộn để Microsoft đưa ra phương án giải quyết

Cuối cùng, Microsoft vẫn được hưởng một phần lợi ích ngay cả khi các dịch vụ OpenAI được đặt mặc định trên iPhone, do các trung tâm dữ liệu Azure cung cấp dịch vụ cho ChatGPT.

Tuy nhiên, rồi sẽ có ngày ChatGPT sẽ phải nói lời tạm biệt với công nghệ đám mây của Microsoft hoặc tự xây dựng cơ sở hạ tầng máy chủ của riêng mình. OpenAI, Apple và Google có quyền kỳ vọng về cách AI hoạt động cho hàng tỷ người tiêu dùng, nhưng đội ngũ biên tập của Surface Việt hiện không rõ là phiên bản PC để bàn của Windows liệu có làm được điều này hay không.

Sự khác biệt về nhu cầu người tiêu dùng có thể giúp xác định loại thiết bị họ sử dụng. Có lẽ Microsoft vẫn sẽ là phần mềm hỗ trợ tốt hơn cho các mô hình điện toán trong tương lai. 

Theo đội ngũ biên tập của Surface Việt, Microsoft cần OpenAI hơn OpenAI cần Microsoft và để đạt được mục tiêu này, Microsoft cần cung cấp phần cứng AI của riêng mình ngoài Windows 11, vì các thiết bị di động hiện là động lực quyết định của điện toán tiêu dùng. Những đổi mới cho phép Microsoft duy trì các mối quan hệ đối tác trước khi các hợp đồng hết hạn và Microsoft có thể tái ký một giao kèo mới với những quyền lợi tốt hơn.

Microsoft có thể hợp tác với XREAL, một công ty công nghệ về thiết bị nghe nhìn hàng đầu thế giới để có thể bắt đầu nghiên cứu về khả năng tích hợp AI vào trong các thiết bị này. Microsoft có thể đang phát triển điện thoại di động AI đầu tiên tập trung vào việc giảm xao lãng và chứng nghiện điện thoại để tăng năng suất công việc. Thực tế là PWA hiện đủ mạnh để cung cấp trải nghiệm tương tự cho hầu hết các ứng dụng cốt lõi, nghĩa là việc hỗ trợ cho ứng dụng không phải là vấn đề lớn với Microsoft và nhà sản xuất này hiện cũng đã tạo ra các dịch vụ của riêng mình để đáp ứng một số nhu cầu người dùng.

Microsoft có thể sáng tạo và đổi mới hơn trong khi thiết lập một tiêu chuẩn mới cho thiết bị di động. Mặc dù hầu hết mọi người đều không quá hào hứng với Surface Duo, nhưng tại sao không tạo ra một chiếc Surface Phone thông thường mang đến thứ gì đó truyền thống hơn, đồng thời có tích hợp các dịch vụ mặc định của Microsoft? Google đang phát triển điện thoại Pixel, cung cấp giải pháp thay thế cho các sản phẩm của Samsung, mặc dù chỉ chiếm thị phần nhỏ. 

Nếu Microsoft nghiêm túc về AI và nó không chỉ là trào lưu Satya như Metaverse, thì điện toán di động chắc chắn phải là một yếu tố cần được xem xét kỹ lưỡng. Việc Microsoft cần làm bây giờ đó là nghiên cứu và phát triển một thiết bị di động trên hệ điều hành Android hay thậm chí một thiết bị di động Windows trên Arm. Và Microsoft là một trong số ít công ty có đủ nguồn lực để thử nghiệm nhiều hơn với các thiết bị điện thoại thông minh. Tuy nhiên, đây phải là một sự thử nghiệm thực sự chứ không phải là một sản phẩm nửa vời như chúng ta đã thấy với Surface Duo.