Qualcomm đang đặt cược lớn vào thị trường PC Windows, và canh bạc này vừa trở nên hấp dẫn hơn nhiều. Tuần trước, hãng đã công bố Snapdragon X2 Elite Extreme – chip xử lý flagship mới dành cho laptop – và hiện tại, chúng ta đã có dữ liệu benchmark chính thức đầu tiên.
Nếu những con số này được duy trì trên các thiết bị thương mại, X2 Elite Extreme hứa hẹn sẽ định nghĩa lại kỳ vọng về laptop Windows cao cấp, mang lại hiệu năng desktop-class (ngang tầm máy bàn) nhưng vẫn đảm bảo thời lượng pin cả ngày nhờ mức tiêu thụ điện năng cực thấp.
1/ Quét sạch mọi chỉ số Benchmark CPU, GPU và AI
Tại Sự kiện Snapdragon Summit thường niên vào tuần trước, Qualcomm đã tổ chức một buổi trải nghiệm kéo dài một giờ dành cho giới truyền thông. Buổi trải nghiệm tập trung vào các mẫu laptop reference-design (thiết kế tham chiếu) đang chạy phiên bản production-ready (sẵn sàng sản xuất) của chip xử lý flagship Snapdragon X2 Elite Extreme.
Con chip này gây ấn tượng mạnh mẽ khi sở hữu 18 nhân và có khả năng đạt tốc độ 5.0GHz—một kỷ lục mà Qualcomm khẳng định là lần đầu tiên xuất hiện trên các chip xử lý nền tảng Arm.
Giống như lần công bố Snapdragon X Elite hai năm trước, những benchmark này đều được giới báo chí chạy trong thời gian thực để họ có thể kiểm chứng phạm vi và độ lặp lại của kết quả. Vì vậy, không có lý do gì để nghi ngờ các con số này. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, khi những chip này được tích hợp vào PC thương mại trong năm 2026, hiệu năng thực tế có thể bị ảnh hưởng bởi cấu hình tản nhiệt của các OEM (nhà sản xuất thiết bị gốc).
Quả thực, tương tự như chip Snapdragon X Elite đời đầu, các nhà sản xuất laptop sẽ có nhiều tùy chọn cấu hình tản nhiệt:
- Thiết kế không quạt (fanless): Hoàn toàn không sử dụng quạt.
- Làm mát thụ động: Không dùng quạt, nhưng có khe thoát nhiệt mở.
- Làm mát chủ động: Sử dụng một hoặc hai quạt kết hợp với nhiều loại tấm tản nhiệt (heat sinks) và buồng hơi (vapor chambers) khác nhau.
Trong các cuộc trao đổi với Kedar Kondap, Phó Chủ tịch cấp cao & Tổng Giám đốc mảng Compute và Gaming tại Qualcomm, công ty khẳng định rằng hiệu năng của X2 Elite Extreme sẽ giữ nguyên dù máy đang dùng pin hay cắm sạc. Đây là một lợi thế đáng kể, bởi đây từng là một thách thức lớn đối với các mẫu laptop sử dụng chip AMD và Intel trước đây.
Khi nhìn vào các con số benchmark, biểu đồ của Qualcomm đã vẽ nên một bức tranh rất rõ ràng: X2 Elite Extreme không chỉ đơn thuần là một đối thủ cạnh tranh, mà còn thống trị ở gần như mọi chỉ số hiệu năng.
Hiệu năng Đơn nhân (Single-core)
Trong bài kiểm tra Geekbench 6.5 single-core (hiệu năng đơn nhân), X2 Elite Extreme đạt số điểm 4.080, nhỉnh hơn chip Apple M4 (3.872) và bỏ xa các đối thủ từ PC là AMD Ryzen AI 9 HX 370 (2.881) cùng Intel Core Ultra 9 288V (2.919).
Qualcomm tuyên bố hiệu năng đơn nhân của chip nhanh hơn tới 41% so với các đối thủ. Đây là một yếu tố then chốt vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến độ phản hồi hàng ngày của máy, như tốc độ khởi chạy ứng dụng và xử lý các tác vụ luồng nhẹ (lightly threaded workloads).
Mặc dù Qualcomm không đưa chip Apple M4 Pro vào danh sách so sánh, nhưng con chip này đạt khoảng ~3.900–4.000 điểm trên Geekbench 6.5. Mức điểm này chỉ đứng sát sau con số 4.080 mà Qualcomm công bố cho X2 Elite Extreme.
Tuy nhiên, M4 Pro chỉ đạt tần số tối đa là 4.5GHz. Tốc độ này thấp hơn đáng kể so với mức 5.0GHz mà hai nhân Prime của Snapdragon X2 Elite Extreme có thể đạt được.
Ngoài ra, như đã đề cập, X2 Elite Extreme mới còn nhanh hơn 39% về hiệu năng đơn nhân so với Snapdragon X Elite đời đầu, vốn mới ra mắt vào tháng 6 năm 2024.
Tóm lại: Việc đạt tốc độ tối đa 5.0GHz đã mang lại những kết quả vượt trội cho Qualcomm trong lĩnh vực hiệu năng đơn nhân—một phân khúc mà Intel và Apple thường là người dẫn đầu.
Hiệu năng Đa nhân (Multi-core)
Câu chuyện về hiệu năng đa nhân (multi-core) thậm chí còn ấn tượng hơn. Với số điểm Geekbench 6.5 multi-core đạt 23.491, X2 Elite Extreme gần như gấp đôi chip Intel Core Ultra 9 185H (11.386), đồng thời vượt xa Apple M4 (15.146) và AMD Ryzen AI 9 370 (15.443).
Tuyên bố của Qualcomm về “hiệu năng CPU nhanh gấp 2 lần” so với chip di động hàng đầu của Intel đã hoàn toàn được chứng minh qua những con số này—một thành tích hiếm có trong phân khúc laptop.
Thế còn chip Apple M4 Pro? Chip 14 nhân của Apple đạt khoảng ~22.544 điểm trên Geekbench 6.5, vẫn thấp hơn khoảng 1.000 điểm so với kết quả 23.491 mà Qualcomm đạt được trên mẫu laptop tham chiếu của mình. Rõ ràng, Qualcomm đang tận dụng lợi thế lớn từ bốn nhân bổ sung (tổng cộng 18 nhân so với 14 nhân của Apple) và khả năng đẩy hai nhân trong số đó lên tần số tối đa 5.0GHz.
So với Snapdragon X Elite (12 nhân) của năm ngoái, X2 Elite Extreme mới nhanh hơn 50% về điểm multi-core Geekbench. Sự cải thiện vượt trội này chắc chắn đến từ việc tăng sáu nhân phụ và có hiệu năng chip tổng thể nhanh hơn.
Tóm lại: Việc trang bị 18 nhân trong một form factor Ultrabook là một bước tiến vượt bậc, đặc biệt khi hai nhân trong số đó đạt tốc độ tối đa 5.0GHz—một kỷ lục đối với kiến trúc Arm64.
Hiệu năng GPU
Card đồ họa tích hợp (Integrated graphics) vốn là điểm yếu cố hữu của laptop Windows, nhưng Adreno GPU trên X2 Elite Extreme đã thay đổi hoàn toàn điều này. Trong bài kiểm tra 3DMark Solar Bay, chip đạt điểm 90.06, nhanh hơn tới 61% so với đối thủ gần nhất. Đây là một chiến thắng lớn cho giới sáng tạo nội dung (creators), game thủ thông thường (casual gamers) và bất kỳ ai cần GPU acceleration (tăng tốc GPU) cho các tác vụ chỉnh sửa video hay đồ họa 3D.
Khi X2 Elite Extreme kết hợp với các tính năng chống gian lận (anti-cheat) mới được hỗ trợ Arm64 trong các Windows Insider builds, cơ hội chơi game trên chip này sẽ tăng cường đáng kể. Hơn nữa, hiệu suất cho các ứng dụng chỉnh sửa video của Adobe cũng sẽ được cải thiện mạnh mẽ.
Tóm lại: Với GPU tốt hơn đáng kể, X2 Elite Extreme có tiềm năng trở thành một cỗ máy chơi game tuyệt vời.
Hiệu năng AI/NPU
Có lẽ, kết quả đáng kinh ngạc nhất nằm ở bài kiểm tra benchmark Procyon AI Computer Vision. NPU (Bộ xử lý thần kinh) của X2 Elite Extreme đã đạt số điểm ấn tượng là 4.151, bỏ xa các đối thủ như Apple M4 (2.121), AMD Ryzen AI 9 HX 370 (1.742), và Intel Core Ultra 9 185H (719).
Qualcomm nhấn mạnh rằng hiệu năng AI của chip nhanh hơn tới 5.7 lần. Khả năng này có thể tạo ra một thay đổi lớn cho các AI workloads (tác vụ AI) chạy trên thiết bị (on-device) — ví dụ như dịch thuật thời gian thực hay tạo ảnh generative — mà vẫn không hề làm giảm thời lượng pin.
Snapdragon X Elite đời đầu, được công bố vào cuối năm 2023, đã gây ấn tượng với Hexagon NPU tích hợp có hiệu suất lên tới 45 TOPS (nghìn tỷ phép tính mỗi giây) cho các AI workloads—một con số đã rất mạnh mẽ đối với chip laptop Windows. Với Snapdragon X2 Elite Extreme mới, Qualcomm đã đẩy giới hạn này lên đáng kể, đạt 80 TOPS trong NPU được làm mới.
Mức 80 TOPS này gần như gấp đôi thông lượng AI của thế hệ trước. Đây là lý do chính giúp X2 Elite Extreme hoàn toàn thống trị trong các bài benchmark Procyon AI, vượt xa cả chip Apple M4 và M4 Pro (chỉ khoảng ~2.200–2.300 điểm), cũng như các sản phẩm mới nhất từ Intel và AMD.
Sự gia tăng mạnh mẽ về TOPS này đồng nghĩa với việc X2 Elite Extreme có khả năng xử lý các tác vụ AI phức tạp ngay trên thiết bị—từ xử lý thị giác thời gian thực đến tạo nội dung generative—mà không cần phụ thuộc vào đám mây. Điều đáng nói là tất cả những điều này vẫn được thực hiện với hiệu suất năng lượng vượt trội mà kiến trúc ARM nổi tiếng.
Tất nhiên, ở thời điểm hiện tại, có lẽ không nhiều ứng dụng có thể tận dụng hết mức 80 TOPS này. Tuy nhiên, việc nâng cao giới hạn này mang lại cho các nhà phát triển nhiều cơ hội hơn để thử nghiệm các tác vụ xử lý AI cục bộ nặng (heavy localized AI processing) — một lĩnh vực mà chúng ta chưa thấy nhiều đột phá cho đến nay.
Tóm lại: Với những thành tựu này, Qualcomm một lần nữa khẳng định vị thế dẫn đầu xu hướng trong lĩnh vực AI PC.
2/ Một kiến trúc mới cho Laptop Windows
Snapdragon X2 Elite Extreme được xây dựng trên các nhân CPU Oryon mới nhất của Qualcomm, kết hợp với Adreno GPU được nâng cấp và Hexagon NPU thế hệ tiếp theo. Kiến trúc này đặc biệt nhấn mạnh vào:
- IPC cao (instructions per cycle – số lệnh thực thi mỗi chu kỳ) cho phép xử lý hiệu quả cả các tác vụ đơn luồng và đa luồng.
- Power gating tiên tiến giúp tắt ngay lập tức các nhân và hệ thống con không được sử dụng, từ đó tiết kiệm điện năng.
- Kiến trúc bộ nhớ hợp nhất (Unified memory architecture) cho phép CPU, GPU và NPU chia sẻ dữ liệu một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
- Tiến trình 3nm.
- Nhân Oryon thế hệ thứ 3 (nâng cấp từ thế hệ thứ nhất).
- 12 Nhân Prime (4.4 GHz) + 6 Nhân Performance (3.6 GHz).
- Boost kép lên đến 5.0 GHz.
- Tổng bộ nhớ cache 53 MB.
- GPU: Hỗ trợ DirectX 12.2 Ultimate, Vulkan 1.4, OpenCL 3.0, Enhanced GMEM, cải tiến Ray tracing.
- Hexagon NPU 80 TOPS.
- LPDDR5x-9523 MT/s.
- Băng thông 228 GB/s.
Đây không chỉ đơn thuần là cuộc đua về tốc độ. Qualcomm đang đặt cược rằng thiết kế nền tảng ARM của họ có thể mang lại hiệu năng desktop-class (ngang tầm máy bàn) nhưng với mức tiêu thụ điện năng mobile-class (di động). Điều này sẽ mở ra khả năng cho các thiết kế laptop mỏng, không quạt (fanless) hoặc siêu nhẹ với thời lượng pin được tính bằng ngày, thay vì chỉ bằng giờ.
Một trong những khía cạnh hấp dẫn nhất của Snapdragon X2 Elite Extreme là thiết kế memory-in-package (bộ nhớ trong gói), khác biệt hoàn toàn so với loại RAM off-package (RAM ngoài gói) dùng trong các biến thể X2 Elite khác. Cụ thể, Qualcomm đang áp dụng phương pháp System-in-Package (SiP), tích hợp RAM trực tiếp cùng với CPU, GPU, và NPU trên cùng một đế bán dẫn (substrate).
Sự gần kề của các thành phần này giúp giảm độ trễ và tăng băng thông—lên tới 228 GB/s so với 152 GB/s trên các mẫu RAM ngoài gói. Đồng thời, thiết kế này kích hoạt kiến trúc bộ nhớ hợp nhất (unified memory architecture) tương tự chip Apple M-series, cho phép CPU và GPU chia sẻ cùng một vùng nhớ, từ đó truy cập dữ liệu nhanh và hiệu quả hơn.
Cấu hình Extreme mà Qualcomm trình diễn đi kèm 48 GB RAM nhúng (embedded RAM), mặc dù các OEM có thể chọn dung lượng khác. Bộ nhớ này có thể được phân bổ linh hoạt giữa các tác vụ hệ thống và tác vụ đồ họa (graphics workloads). Đối với các laptop Windows cao cấp, thiết kế này mang lại hiệu suất nhất quán hơn khi tải nặng, hiệu suất năng lượng tốt hơn trong khung máy nhỏ gọn, giúp tạo ra những thiết bị mỏng hơn mà không làm giảm khả năng xử lý.
3/ Tại sao điều này quan trọng với PC Windows
Trong nhiều năm qua, các chip Apple M-series luôn được xem là chuẩn mực về hiệu năng trên mỗi watt điện (performance-per-watt) trong laptop, khiến Intel và AMD phải chật vật theo kịp. Snapdragon X2 Elite Extreme là chip xử lý tập trung vào Windows đầu tiên dường như có thể sánh ngang—thậm chí vượt qua—hiệu năng của Apple, đồng thời hứa hẹn mang lại thời lượng pin ấn tượng mà các kiến trúc ARM vốn nổi tiếng.
Mặc dù các chip Snapdragon X thế hệ đầu đã theo kịp Apple, nhưng thế hệ tiếp theo này—được xây dựng trên nhân Oryon 3 mới—lại là một thành công mạnh mẽ hơn nhiều. Con chip mới này dường như đã bỏ xa Intel và AMD ở cả ba hạng mục quan trọng: CPU, GPU, và NPU.
4/ Con đường phía trước
Benchmark chỉ là những con số ban đầu; hiệu năng thực tế mới là yếu tố quyết định. Mặc dù dữ liệu của Qualcomm rất ấn tượng, nhưng bằng chứng cuối cùng sẽ chỉ xuất hiện khi các thiết bị thương mại chính thức lên kệ và chúng ta tiến hành thử nghiệm đa dạng trong môi trường sử dụng thực tế.
Tuy nhiên, nếu những kết quả này được giữ vững, Snapdragon X2 Elite Extreme có thể là bước nhảy vọt quan trọng nhất của PC Windows cao cấp trong suốt một thập kỷ. Con chip này không chỉ đơn thuần là bắt kịp Apple mà còn thiết lập một chuẩn mực mới cho máy tính di động.
Chắc chắn, dòng chip Apple M5 sẽ ra mắt cùng thời điểm với Qualcomm X2 Elite Extreme, và không bất ngờ nếu nó cạnh tranh hoặc đánh bại hiệu năng của Snapdragon. Tuy nhiên, chiến thắng đó không có nhiều ý nghĩa, bởi Intel và AMD mới là đối thủ cạnh tranh thực sự của Qualcomm. Ở phân khúc này, Qualcomm dường như đã củng cố vững chắc vị thế là chip có CPU, GPU và NPU tốt nhất cho các laptop Windows mỏng nhẹ cao cấp.
Việc Qualcomm có thể chạy ngang ngửa với các chip thế hệ thứ 5 của Apple chỉ sau thế hệ thứ 2 đã cho thấy hãng đang thực sự tham gia cuộc chơi một cách rất nghiêm túc và đầy quyết tâm.
Một điểm đáng theo dõi thêm là: các chip X2 khác của Qualcomm (như X2 Elite) và các chip sắp ra mắt (X2 và X2 Plus, dù chưa chính thức công bố) sẽ so sánh như thế nào với chip của Apple? Có khả năng Apple vẫn sẽ dẫn đầu về hiệu suất năng lượng, nhưng Qualcomm chắc chắn sẽ tiếp tục tạo ra sức ép lớn lên Intel và AMD.
5/ Khi nào Snapdragon X2 Elite Extreme ra mắt?
Thông thường, sẽ luôn có một khoảng thời gian trễ giữa lúc Qualcomm công bố chip và thời điểm các mẫu laptop thương mại tích hợp chip đó đến tay người tiêu dùng.
Qualcomm thông báo thời điểm ra mắt chính thức của Snapdragon X2 Elite và X2 Elite Extreme là vào “nửa đầu” năm 2026. Tuy nhiên, các tin đồn đều chỉ ra rằng chúng ta sẽ thấy phần cứng thực tế từ các đối tác OEM tại sự kiện CES vào tháng 1 năm 2026 tại Las Vegas. Điều này có nghĩa là các thiết bị thương mại có thể lên kệ sớm nhất vào tháng 2 hoặc đầu tháng 3. Qualcomm cũng tỏ ra lạc quan rằng người dùng sẽ thấy các thiết bị này sớm hơn, gần thời điểm đầu năm 2026 chứ không phải chờ đến tháng 6.